Nasz serwis RozwójEksportu.pl prezentował kiedyś informacje o programie eksportowym przeznaczonym dla 5 województw z tzw. Polski Wschodniej. Dokładnie chodzi o program: Oś Priorytetowa I Przedsiębiorcza Polska Wschodnia, Działanie 1.2 Internacjonalizacja MŚP, Priorytet inwestycyjny 3b Opracowywanie i wdrażanie nowych modeli biznesowych dla MŚP, w szczególności w celu umiędzynarodowienia. Dla przypomnienia jest to program przeznaczony dla firm, chcących pozyskać dotacje na działalność eksportową do 80% wartości projektu, ale nie więcej niż 500 tys. zł. Z pozoru atrakcyjny program, który niestety okazał się prawdziwą porażką.
W momencie ogłoszenia naboru, mieliśmy możliwość zapoznania się z kryteriami programu i wtedy pierwszy raz pojawiło się zwątpienie. Wymogi narzucane potencjalnym firmą, wnioskującym o dotacje to było rzucanie kłód pod nogi. W pierwszym etapie firma, która chciała otrzymać dotacje, musiała nawiązać współpracę z firmą doradczą, która przygotuje dla niej Model Biznesowy Internacjonalizacji ( taki plan rozwoju eksportu). Nie mogła to być byle jaka firma, ale firma z doświadczeniem popartym referencjami w eksporcie oraz podpisaną umową o współpracy z kooperantem zagranicznym. Niby w porządku, lecz zażądano, aby referencje dotyczyły branż, w której działa klient lub kraju, na którym chce działać!!! Osobiście współpracujemy z firmami z rożnych branż i referencje dla nas to nie problem, ale wymogi stawiane firmom doradczym stały się dużym problem. Mówiąc inaczej nie mieliśmy czasu, aby biegać za Klientami i prosić o zaległe referencje.W dodatku każdy Wnioskodawca wraz z firmą doradczą miał stanąć przed komisją na przesłuchaniu czy posiadają doświadczenie w eksporcie i są w stanie zrealizować projekt.
W sumie odradzaliśmy firmom udział w tym programie, jeżeli tylko była taka możliwość. Staraliśmy kierować przedsiębiorców do innych programów ale całkowicie z innego powodu. Czas pozyskania dotacji w ramach działania 1.2 Internacjonalizacja MŚP to 1,5 roku!!! (przypominam, że trzeba startować w dwóch etapach, dwóch naborach w różnym czasie). Kto ma tyle czasu czekać? Pół roku to już długo, ale proszę sobie zaplanować działania eksportowe jakie będzie Pan/Pani realizował za dwa lub trzy lata?
Stwierdziliśmy, że nie startujemy w tej edycji. Śmiałem się do kolegi: „Chyba się nie znamy na tym eksporcie na tyle dobrze, aby spełnić wymogi programu:-)”. Nasze zdziwienie było jeszcze większe, kiedy okazało się, że do programu zgłosiło się 365 firm i zawnioskowano o 16 mln zł (pula programu w naborze to 10 mln zł).
W zeszłym tygodniu były wyniki. Patrzymy, a tam na 365 wniosków tylko 51 firm otrzyma dotacje. Daje to średnio jedną dotacje na 7 firm. To nic, ocenę formalną przeszło tylko 81 firm na 365 złożonych wniosków. Razem 51 firm otrzyma 1,4 mln zł!!! Warto przypomnieć, że pula podstawowa programu wynosiła 10 mln zł (kwota nie wykorzystana to 8,6 mln zł). Oczywiście wszystkie serwisy z końcówką gov.pl i powiązane ogłosiły wielki sukces, że firmy mogą teraz eksportować. Na 5 województw, gdzie pewnie rezyduje z pół miliona firm, zgłosiło się tylko 365 firm, a dotacje przyznano tylko 51 firmom? To porażka, nie sukces. W dodatku zaznaczę, że te 51 firm dostało zgodę na przygotowanie modelu biznesowego internacjonalizacji, czyli takiego planu rozwoju eksportu. Musi on zostać jeszcze napisany, zaakceptowany i dopiero wtedy taka firma może startować w drugim etapie, który obejmuje aplikację o sfinansowania działań eksportowych. Skoro program i tak robi ostrą selekcję, to obawiam się, że do mety dobiegnie przypuszczalnie około 20 firm. Połowa odpadnie albo sama się zniechęci.
Obecnie na jesień planowany jest drugi nabór do I Etapu. Jeżeli nic się nie zmieni, to będziemy mieli powtórkę z rozrywki. Zakładam jednak, że organizatorzy pomyślą i zmienią kryteria na bardziej dopasowane do współczesnych realiów. W przeciwnym wypadku program czeka porażka. Program nie jest zły, 80% dofinansowania to naprawdę dużo i nie znam firmy, która by nie chciała takiego dofinansowania. Jednak nie za taka cenę i nie w takim czasie.